مهدی پازوکی، اقتصاددان می گوید: شعارهایی که برخی از کاندیداها برای پول پاشی مطرح می کنند، هیچ کدام با واقعیت های موجود اقتصاد ایران هماهنگ نیست و در واقع منابعی برای این حاتم بخشی ها وجود ندارد.
به نقل از اقتصادگران ، استاد دانشگاه علامه طباطبایی در گفت وگو با خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به این سوال که آیا شعارهایی که برخی کاندیداهای ریاست جمهوری برای پرداخت پول به مردم مطرح می کنند، قابلیت اجرا دارد یا خیر؟ اظهارداشت: هیچ کدام از این شعارها، نه قابل اجراست و نه اصلا اقتصادی است. وقتی منابعی وجود ندارد، این وعده ها بر چه اساسی مطرح می شود؟
وی افزود: کاندیداها کافی است قانون بودجه ۱۴۰۰ را مطالعه کنند. منابع مالی بودجه ای که مجلس مصوب کرده، ۴۲۷ هزار میلیارد تومان آن مربوط به واگذاری دارایی های مالی است؛ ۱۳۲ هزار میلیارد تومان قرار است از طریق فروش اوراق مالی قرضه به دست بیاید و همچنین ۲۵۵ هزار میلیارد تومان از پیش بینی منابع این بودجه بر مبنای واگذاری شرکت های دولتی است.
پازوکی با تاکید بر اینکه شرایط اقتصادی کشور به گونه ای است که تحقق منابع این بودجه کار بسیار سختی است، تصریح کرد: رییس جمهور بعدی اگر بتواند این پیش بینی را محقق کند، کار بزرگی کرده است. در حالی که با توجه به واقعیت های موجود اقتصاد ایران تحقق ۲۰ درصد این منابع امکان پذیر است. از سویی، بخشی از منابع درآمدی دولت در بودجه ۱۴۰۰ قرار است از طریق اوراق مالی تامین شود. کاندیداها حتما می دانند که این نوع تامین منابع، یعنی قرض گرفتن از مردم.
وی ادامه داد: دولتی که بخشی از درآمد بودجه اش از طریق قرض از مردم تامین می شود، چگونه قرار است پول اضافه بر پیش بینی ها به مردم پرداخت کند. این شعارها یعنی رییس جمهور آینده قرار است چاپخانه بانک مرکزی را فعال کند و پول بدون پشتوانه که نتیجه آن تورم بیشتر است به اقتصاد تزریق کند. یا اینکه قیمت بنزین را مجددا افزایش یابد که با توجه به تبعات این تصمیم به نظر می رسد که هر نوع شعاری که بر هزینه های بودجه می افزاید، نه منطقی است و نه اجرایی.
این اقتصاددان با اشاره به شعار یکی از کاندیداها که گفته است به زنان خانه دار حقوق ۴۵۰ هزار تومانی پرداخت خواهد کرد، گفت: ایشان یک بار گفته بودند باید سربازان آمریکایی را گروگان بگیریم و از طریق آن از امریکا پول بگیریم. این نوع طرز تفکر نشان می دهد که ایشان اقتصاد را خوب نخوانده است.
او با بیان اینکه کاندیداها بهتر است بگویند برنامه شان برای تصویب FATF که در حال حاضر به مهمترین گره اقتصاد ایران تبدیل شده چیست، متذکر شد:تا زمانی که به FATF نپیوندیم، هیچ بانکی حاضر به همکاری با ما نیست و سیستم بانکی کشور همچنان گرفتار باقی می ماند و کاری پیش نخواهد رفت.
پازوکی در پاسخ به این سوال که آیا این وعده ها ناشی از گزارش های اخیر مبنی بر بهبود شرایط فروش نفت است، خاطرنشان کرد: اولا اگرفروش نفت هم بهبود پیدا کند، طبق پیش بینی بودجه ۳۴۲ هزار میلیارد تومان هزینه برای آن پیش بینی شده است. رقمی که امسال برای استفاده از منابع حاصل از فروش نفت در بودجه پیش بینی شده، از ابتدای انقلاب تاکنون دربودجه سابقه نداشته است.
وی ادامه داد: هزینه های دولت امسال در بودجه بسیار سنگین است. امسال قرار است از مهرماه ۷۰ درصد حقوق بازنشستگان افزایش یابد که بار مالی سنگینی بر دوش دولت است. هم اکنون ۱۰۰ درصد منابع صندوق لشگری و ۸۰ درصد منابع صندوق کشوری ررا دولت تامین می کند؛ صندوق هایی که وضعیت مناسبی هم ندارند. در کنار این اتفاق ها مجلس هم با افزایش هزینه های جاری در مجموعه خود و برخی بخش ها موجب شد تا هزینه های دولت افزایش یابد.
وی اضافه کرد: همانطور که خبرنگاران به درستی اعلام کردند، مجلس بودجه خود را از ۶۳۲ میلیارد تومان پیشنهادی در لایحه دولت به ۹۹۱ میلیارد تومان افزایش داده که افزایش ۵۰ درصد است. بخشی از این افزایش بودجه که مجلس پیش بینی کرده مربوط به بخش عمرانی مجلس است. مگر الان ساختمان کم دارد که باز هم می خواهند برای مجلس ساختمان بسازند؟ در حالی که صدها هزار میلیارد تومان پروژه نیمه کاره در کشور داریم که هر سال هزینه استهلاک و تورم باعث شده که تکمیل آنها حتی با قیمت های امروز سالها طول بکشد.
پازوکی با تاکید بر اینکه کشور را نمی توان با شعارهای پوپولیستی اداره کرد، گفت: همانطور که در سال ۸۴ نتیجه این شعارهای پوپولیستی را دیدیم، مردم باید توجه داشته باشند که پول پاشی در نهایت موجب زیان های بزرگتری برای آنها خواهد شد.
او با اشاره به اینکه کاندیداها بهتر است واقعیت های اقتصاد ایران را به مردم بگویند و با آنها صادق باشند، افزود:به اعتقاد من، رییس جمهور آینده باید بتواند ثبات را به اقتصاد ایران برگرداند. سیاست را در خدمت اقتصاد قرار بدهد ونه برعکس. ما امروز نیاز داریم که انضباط به اقتصاد ایران برگردد. امروز اقتصاد ایران بیش از هر زمانی گرفتار بی انضباطی پولی در سیستم بانکی، بی انضباطی مالی در بودجه است و رییس جمهور آتی باید اولویت خود را برای حل این مشکلات قرار دهد.
این اقتصاددان تاکید کرد: کاندیداهای ریاست جمهوری بهتر است به جای شعارهای هزینه ای، شعارهایی برای کنترل تورم بدهند. برنامه خود را برای جلوگیری از فرار مالیاتی از طریق سیستم مالیاتی کارا به مردم بگویندو با شفاف کردن اقتصاد ایران مانع فساد شوند.
این استاد دانشگاه رانت و فساد را عامل شکل گیری طبقه جدیدی در اقتصاد ایران دانست که شارلاتانیسم را اشاعه داده اند، گفت:رییس جمهور آتی باید به دنبال تامین منافع ملی از طریق بهبود فضای کسب و کار و ایجاد رقابت سالم بین بنگاههای اقتصادی باشد. امروز انحصار باعث شده که فضای کسب و کار شفاف نباشد. بنابراین شعارهای پوپولیستی فقط اقتصاد ایران را دچار مشکلات بزرگتری می کند.