اگر دو موضوع گرانی بلیت و مراکز اقامتی مدیریت شده و بر آن نظارت جدی شود، سفر به قیمت واقعی خود نزدیک شده و در این صورت دیگر نیاز به ارزان کردن قیمت سفر نیست؛ هرچند اقداماتی نظیر ارائه تسهیلات بانکی، کارت اعتباری سفر و … نیز در این زمینه موثر است.
به نقل از اقتصادگران ؛ قرار گرفتن سفر در سبد خانوار تمامی اقشار جامعه از موضوعات مورد تاکید وزیر جدید میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی است. موضوعی که وی در نشست انجمنهای صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور بر آن تاکید کرد و از تمامی اصناف خواست که طرحهای خود را برای ایجاد امکان سفرهای ارزان قیمت و متنوع ارائه دهند، ضرغامی در این نشست خاطرنشان ساخت سفر رفتن حق اقشار متوسط و فرودست است و به همینمنظور باید بستههای ارزان قیمتی به این منظور طراحی شود.
از آنجا که اقامتگاه و حملونقل دو عنصر اصلی و گرانقیمت سفر محسوب میشوند، باید برای ارزانتر تمام شدن قیمت آنها، چارهاندیشی شود تا بتوان به مقوله سفر ارزان جامه عمل پوشاند؛ اعطای وامهای ارزانقیمت به هتلها از سوی دولت و در مقابل تخفیف آنها به گردشگران، پرداخت یارانه به شرکتهای حملونقل، پرداخت تسهیلات کمبهره به شرکتهای مسافرتی، عمدهفروشان تور و طراحی سامانههای آنلاین خدمات سفر برای رزرو یکساله اقامتگاهها و عقد قرارداد دولت با این دفاتر از جمله پیشنهادهایی بود که از سوی “حسن تقیزاده انصاری” رئیس هیئت مدیره جامعه گردشگری الکترونیک برای تحقق سفر ارزان در کنار آسانسازی مطرح شد.
در این راستا و به منظور بررسی چگونگی اجرای طرح سفر ارزان، گفتوگویی با “حرمتالله رفیعی” رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور داشتیم؛ وی با اشاره به سخنان ضرغامی مبنی بر ایجاد بستههای ارزان قیمت سفر به تسنیم گفت: به کار بردن لفظ “سفر ارزان” در شأن مردم عزیز ایران نیست! سفر ارزان به معنی آن است که فرد از تمکن مالی برخوردار نیست یا به تعبیری فقیر اطلاق میشود، این در حالی است که فردی که به سفر میرود ممکن است از تمکن مالی بالا و یا پایین برخوردار باشد که متناسب با میزان تمکن مالی خود نحوه سفر خود را برمیگزیند و در واقع آن چیزی که برای همه افراد فارغ از دارا و ندار اهمیت دارد “نفس سفر کردن” است.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور یکی از دلایل عمده گرانی سفر را این دانست که اغلب وزارتخانهها و دوایر دولتی مانند خودروسازان، بانکها، وزارت آموزش و پرورش و… به نوعی برای خود آژانس هواپیمایی، هتل، مرکز اقامتی یا نظایر آن تأسیس کردهاند؛ با توجه به اینکه این امر از مجرای قانونی خود که همان بخش خصوصی است، انجام و اداره نمیشود و دوایر دولتی مبادرت به چنین اقدامی کنند، به سبب عدم نظارت یا نظارت چندگانه بر عملکرد آنها، در نهایت بستری برای ورود و جولان دلالان فراهم شده و از آنجایی که دلالان ذاتاً عدم وجاهت قانونی داشته و به تبع آن از نظارت هیچ دستگاه نظارتی نیز برخوردار نیست، در نتیجه هیچ ممنوعیتی نیز برای انجام اعمال و کارهای غیرقانونی و آسیبزننده ندارند و این خود موجبات گرانی مراکز اقامتی مذکور را فراهم می کند.
رفیعی، وزیر میراثفرهنگی و گردشگری و صنایع دستی را شیخ وزرا نامید و گفت: از آنجایی که ضرغامی از حکمیت و نفوذ کلام موثری در دولت برخوردار است، این انتظار از وی وجود دارد که برای مقابله با این اقدام غیرقانونی دوایر دولتی تمام اهتمام خود را به کار بندد و موضوع را در مجلس از طریق پیشنهاد لایحهای که در نهایت منجر به بازگرداندن این مراکز به صاحبان اصلی خود که همانا بخش خصوصی است، پیگیری کند؛ به این ترتیب این امکان فراهم خواهد شد که مراکز اقامتی با قیمت مناسب در اختیار عموم قرار گیرد و و در نتیجه سفر ارزان شود.
رئیس هیئت مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی کشور علت عمده دیگر گرانی سفر را قیمت سرسامآور بلیط هواپیما دانست و افزود: روند افزایشی قیمت بلیت هواپیما و کوچک شدن سهم سفرهای هوایی در سبد خانوار ایرانی از چند سال پیش سرعت گرفته است؛ شرکتهای هواپیمایی در یک سال گذشته نیز با توجیه همهگیری کرونا و محدود شدن پروازها و اجرای قانون 60 درصد ظرفیت پرواز، قیمتها را چندین نوبت افزایش دادند! در اسفند ماه 99 برخی نمایندگان مجلس در اعتراض به این گرانی، گزارش کردند که قیمت بلیت هواپیما تا 150 درصد افزایش داشته است! این روند همچنان متوقف نشده و از دو ماه پیش، شرکتهای هواپیمایی بار دیگر برای بالاتر بردن قیمتها، به افزایش عرضه، کمبود تقاضا و الزامات اجرای قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما استناد جستهاند.
رفیعی افزایش قیمت دلار در کشور و پایین آمدن ارزش ریالی را بهانه دیگر ایرلاین ها برای افزایش قیمت بلیط هواپیما عنوان و تصریح کرد: در مجلس و در حضور نمایندگان مردم با ادله متقن اثبات کردم که افزایش قیمت دلار و یورو تنها از 18 درصد تا 20 درصد میتواند بر افزایش قیمت بلیط هواپیما تاثیر داشته باشد، در حالیکه ایرلاین ها حقوق نیروی انسانی خود را به صورت ریالی پرداخت میکنند همچنین بنزین مورد استفاده را که به اصطلاح از قیمت آب هم ارزانتر حساب میشود از دولت یارانه میگیرند ضمن آنکه کترینگ هم باتوجه به شرایط کرونا، اصلا ارائه نمیشود! بنابراین اساسا نباید شاهد افزایش قیمت بلیط هواپیما باشیم چه رسد به آنکه افزایش 100 تا 300 درصدی قیمتها را تجربه کنیم.
وی با اشاره به سخنان چندی پیش مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی که گفته بود “با توجه به اینکه هواپیما کالایی لوکس محسوب میشود بلیت هواپیما دغدغه عمومی مردم نیست چراکه حمل و نقل هوایی مگر چه تعداد از مسافران را در کشور جابهجا میکند که چنین جوی برای قیمت بلیت هواپیما ایجاد کردهاند؛ در سال 94 حدود یک میلیارد و 800 میلیون نفر سفر در کشور انجام شده که سهم حمل و نقل هوایی فقط 18 میلیون نفر سفر بوده است، یعنی سهم یکدرصدی داشته که از این یک درصد نیز 65 درصد کارکنان دولت و ماموریتی هستند که اساسا دغدغه قیمت ندارند!” این اظهارات را خیانت در حق مردم دانست و گفت: آمارهای ارائه شده در صحبتهای مذکور، صحیح نیست.
به اعتقاد رفیعی، اگر دو موضوع گرانی بلیت و مراکز اقامتی مدیریت شده و در راستای کاهش هزینههای آن اصلاحات و نظارتهای لازم انجام شود، سفر به قیمت واقعی خود نزدیک میشود و در آن صورت دیگر نیاز به ارزان کردن قیمت سفر نیست؛ هر چند با انجام اقداماتی نظیر ارائه تسهیلات بانکی، اعطای کارتهای اعتباری سفر و … نیز میتوان شرایط سفر را آسانتر کرد.
رفیعی همچنین با انتقاد از افزایش قیمت پروازها در ایام نزدیک به مناسبتهای خاص نظیر اربعین افزود: در حالی که امسال تنها راه شرکت در مراسم اربعین حسینی به صورت هوایی است و اشخاصی که قصد شرکت در مراسم اربعین را دارند به این رویداد به عنوان سفر نگاه نکرده و در حقیقت از سر نیاز معنوی و بعضا استیصال اقدام به زیارت اربعین میکنند، این انتظار وجود دارد که فارغ از بحثهای اخلاقی و شرعی، نهادهای مسئول از طریق نظارت لازم مانع از بدست آوردن پول کثیف از این طریق تمیز و نورانی شوند.
وی تصریح کرد: بعضا آژانسها به بهانه عدم کسب سود در طول سال به دنبال جبران زیان خود در مراسم اربعین بهویژه مراسم امسال هستند که نسبت به سالهای گذشته با توجه به بسته بودن راههای زمینی شرایط خاصتری دارد، در حالیکه این بهانه اساسا به هیچ عنوان پذیرفتنی نیست و در فرض پذیرش آن نیز مراسم مذهبی اربعین برای جبران زیان و کسب سود جای مناسبی نیست چرا که شخصی که به سفر اربعین میرود، قصد تفریح و خوشگذرانی نداشته و به دنبال عشق بازی با ائمه خود است.
رفیعی اظهار کرد: هماکنون قیمت رفت و برگشت برای اربعین در حدود 5 تا 6 میلیون است اما متاسفانه در سایه عدم نظارت با ورود دلالها به بازار، این قیمت در بازار سیاه و در روزهای نزدیک به اربعین احتمالا به چیزی در حدود 30 تا 40 میلیون خواهد رسید که باید از هماکنون با نظارت صحیح و اقدامات لازم از بروز آن جلوگیری کرد.
وی متذکر شد: چندی پیش قیمت بلیت تهران استانبول تا حدود 80 میلیون تومان نیز رسید و سازمان هواپیمایی نیز رسما اعلام کرد قیمت مذکور مورد تایید بوده و تحت نظارت است! بنده همان موقع با اعلام آمادگی بیان کردم در صورت اعطای مجوز این توانایی را دارم که با عقد قرارداد با یک ایرلاین خارجی، پرواز را با یک دهم قیمت تمام شده انجام دهم و سپس ضمن مذاکره با یک ایرلاین عمانی از طریق استفاده از ضابطه هواپیمایی پذیرفته شده مبدا و مقصد واحد به این صورت که مقصد نباید دوجا باشد، بحمدلله این پرواز برقرار شد و به دنبال آن قیمتها به شدت و تا حدود یکدهم قیمت قبلی سقوط کرد! همه این راهکارها در بحث اربعین نیز طبعا قابل استفاده و کمککننده خواهد بود.