مهم‌ترین سرتیترهای صفحه‌های اقتصادی مطبوعات16 شهریور در ابتدای هر دهه در نیم قرن گذشته از این قرار بوده است:
به نقل از اقتصادگران ، تکرار اشتباهات محصول ندانستن‌ها است،اگر از گذشته اطلاع داشته باشیم شاید از آن درس بگیریم و مسیرهای اشتباه را تکرار و تجربه نکنیم.یکی از حوزه هایی که می تواند ماشین زمان به آن سفر کند اقتصاد است، اقتصاد ایران در نیم قرن گذشته همچون سایر حوزه های حیات اجتماعی با فراز و فرود های بسیاری روبرو شده است. اتفاقات مشابهی بر اقتصاد ایران رفته و تصمیمات متفاوتی برای آن گرفته شده است اما به نظر می رسد با نتایج یکسان روبرو هستیم.«در نیم قرن با اقتصاد ایران» اخبار مهم اقتصادی ایران و جهان را مرور می کنیم.سال اول هر دهه را به عنوان نقطه بررسی تاریخ اقتصادی قرار داده ایم.این مطلب با عنوان نیم قرن با اقتصاد ایران منتشر می شود،در طول بررسی تاریخ اقتصادی پنج دهه گذشته ممکن است به حوادث مهم و اثر گذار برخورد کنیم که این اخبار و وقایع را نیز منتشر می کنیم. روزنامه اطلاعات به دلیل سابقه 90 ساله آرشیو قوی و رویکرد صرف خبری در بازتاب وقایع پایه این بررسی قرار گرفته است.
16 شهریور 1351؛ ماشین‌آلات کشاورزی به کشاورزان اجاره داده می‌شود
اتحادیه‌های ماشین‌آلات کشاورزی برای تهیه و تامین ماشین‌آلات کشاورزی موردنیاز کشاورزان در نقاط مختلف کشور به وجود می‌آید و ماشین‌آلات کشاورزی را به‌صورت اجاره در اختیار کشاورزان قرار خواهد داد.
با تشکیل اتحادیه‌های ماشین‌آلات کشاورزی یکی از مشکلات کشاورزان ایران در زمینه تهیه ماشین‌آلات حل خواهد شد و کشاورز می‌تواند با پرداخت اجاره یا کارمزد نازلی امور کشاورزی خود را مکانیزه کند و در نتیجه سطح کشت و بازده تولید را افزایش دهد. تاکنون کشاورزان ناچار بودند در صورت تمایل به استفاده از ماشین‌آلات کشاورزی اقدام به خرید ماشین‌آلات مذکور کنند.
15 شهریور 1361؛ روابط کار ازسوی خدا تشریع شده است
احمد توکلی، وزیر کار و امور اجتماعی در سومین روز سمینار بررسی مسائل صنایع کشور درباره مسائل مربوط به نیروی انسانی گفت: قدرت و ثروت فی‌نفسه باعث فساد نیست. وی افزود: آنچه خدا در اختیار بشر قرار می‌دهد به هر ترتیبی اگر خودش را در حال آزمایش دید فاسد نمی‌شود و به رشد جامعه‌اش کمک می‌کند و اگر خودش را در حال آزمایش ندید به فساد می‌افتد و ظلم می‌کند.
وی ادامه داد: مبنای تمام تشریع و قانونگذاری در اسلام و احکام طوری است که حتما آزمایش ممکن باشد. ازجمله قواعد و قوانینی که خدا برای ما تشریع کرده روابط کار است.
وزیر کار در مورد تهیه قانون کار اسلامی گفت: قانون کار اسلامی طوری نوشته خواهد شد که حتما امکان آزمایش برای همه وجود داشته باشد، عین فقه نوشته می‌شود. وی ادامه داد: کلیه روابط استخدامی موجود در کشور یکپارچه می‌شود و زیر یک چتر درمی‌آید، آن هم چتر روابطی است که اسلام تعیین می‌کند و این چتر طوری است که هر کس آزمایش خودش را پس بدهد.
توکلی گفت: بنابراین ما رسالت خودمان می‌دانیم که احکام اسلام را به مراجع ذی‌صلاح تقدیم کنیم تا آنها نظر نهایی را بدهند بعد بر روابط حاکم شود.
وی یادآور شد: توافق و امکان انتخاب، امکان اختیار، امکان آزمایش با قانون کار اسلامی بیشتر خواهد شد. البته حد و مرز گل‌و‌گشاد نیست که هر کس هر کاری دلش خواست بکند. حکومت اسلامی هم اختیاراتی دارد تا جلوی مفسده‌ها را بگیرد.
16 شهریور 1371؛ بهره‌برداری از دستگاه تحویلداری خودکار بانک
پیشرفته‌ترین دستگاه تحویلداری خودکار که با استفاده از کامپیوتر تمامی عملیات بانکی را برای مشتریان انجام می‌دهد دیروز در شعبه ملاصدرای بانک سپه مورد بهره‌برداری قرار گرفت.
این دستگاه که انواع مشابه آن در بانک‌های کشورهای صنعتی جهان مورد استفاده استف تمامی فعالیت‌های بانکی را که پیشتر در شعب با کارگروهی کارمندان انجام می‌گرفت در عرض چند دقیقه انجام می‌دهد.
ابزار استفاده از این دستگاه که همزمان در شعب خالد اسلامبولی، ولی‌عصر، دانشگاه، ابوریحان، میرداماد، فردوسی و مرکزی و اصفهان بانک سپه در خدمت مشتریان درآمد یک کارت ویژه و شماره رمزی است که با استفاده از خدمات بانکی برای هر مشتری میسر می‌شود دریافت و واریز وجوه نقد، انتقال پول، صدور حواله بانکی، پرداخت قبض‌‌های آب و برق و تلفن، صدور تراول چک و تبدیل انواع ارزها و دیگر فعالیت‌های بانکی در سطح ملی و بین‌المللی به‌صورت شبانه‌روزی با استفاده از دستگاه تحویلداری خودکار میسر است.
16 شهریور 1381؛ طرح جدید «سیستم پرداخت» برای پوشش تمام نقل و انتقالات کشور
رئیس‌کل بانک مرکزی از تدوین طرح «سیستم پرداخت» در شبکه بانکی کشور خبر داد.
محسن نوربخش گفت: هر بانک برای ارائه خدمات برنامه‌های خاص خود را اجرا می‌کند، اما بانک مرکزی برای ایجاد ارتباط میان این برنامه‌ها طرحی با عنوان «سیستم پرداخت» طراحی کرده که در حال بررسی است.
وی افزود: امیدواریم این طرح همه نقل و انتقالات پولی کشور اعم از شبکه بانکی، بورس اوراق بهادار و خزانه‌داری تحت پوشش قرار گیرد.
نوربخش گفت: این طرح که در دو سال آینده به اجرا درخواهد آمد به منظور تسهیل خدمات، سرعت کار و ایجاد رفاه برای مصرف‌کننده و ارباب رجوع می‌تواند بسیار موثر باشد.
تسهیلات 400 میلیون دلاری بانک جهانی برای ساماندهی حاشیه 3 شهر ایران
وزیر مسکن و شهرسازی گفت: با 400 میلیون دلار تسهیلات بانک جهانی ساماندهی مناطق حاشیه‌ای سه شهر بزرگ کشور اجرا می‌شود.
مهندس علی عبدالعلی‌زاده افزود: با تسهیلات بانک جهانی مناطق حاشیه شهر زاهدان، کرمانشاه و بندرعباس ساماندهی می‌شود.
وی اضافه کرد: طی 18 ما مطالعه احیای بافت‌های سنتی شهری و ساماندهی حاشیه شهر زاهدان پایان یافت و به زودی مراحل اجرایی آن شروع می‌شود.
وی گفت: طرح ساماندهی حاشیه کلان‌شهرها بعد از شهرهای کرمانشاه و بندرعباس و به تدریج در مشهد نیز اجرا می‌شود.
وی افزود: بانک جهانی در مرحله اول تصویب تسهیلات 124 میلیون دلار در نظر گرفته که تا سقف 400 میلیون دلار قابل افزایش است.
وی اظهار کرد: این تسهیلات با کارمزد کم و بازپرداخت درازمدت پرداخت خواهد شد.
عبدالعلی‌زاده ادامه داد: وزارت مسکن و شهرسازی مطالعات پروژه‌های ساماندهی حاشیه شهرهای بزرگ را با مشارکت کارشناسان بانک جهانی انجام می‌دهد.
وی افزود: در اجرای طرح ساماندهی حاشیه‌نشینی شهرها، سیمای حاشیه شهر دگرگون و مناطق حاشیه شهر بازسازی و نوسازی می‌شود.
16 شهریور 1391؛ سهم 21 درصدی اقتصاد پنهان در تولید ملی
نشریه روند متعلق به بانک مرکزی در پژوهشی گزارش داد که حجم بخش غیررسمی یا پنهان اقتصاد ایران به 21.2 درصد از کل اقتصاد کشور رسیده است.
بنا به یافته‌های این نشریه که سال‌های 1350 تا 1389 را مورد بررسی قرار داده این میزان بالاترین نسبت حجم بخش غیررسمی به کل اقتصاد از سال 1350 تا آخرین سال مورد بررسی در این گزارش یعنی سال 1389 است. طبق این گزارش میانگین این نسبت در دوره مورد بررسی 13.5 درصد محاسبه شده است.
برآورد اندازه اقتصاد غیررسمی می‌تواند اهمیت فراوانی در طراحی و کارآیی سیاست‌های پولی و مالی داشته باشد.
به طور کلی، فعالیت‌های اقتصاد پنهان را می‌توان به چهار بخش خانوار، غیررسمی، غیرعادی و بخش غیرقانونی کشور تقسیم کرد.
براساس نتایج برآورد، روند صعودی اندازه اقتصاد غیررسمی در سال‌های اخیر با ثبت رقم 4.2 درصد از GDP در سال 1375 آغاز شد که با تداوم این روند به 21.2 درصد در سال 1389 رسید. با توجه به نتایج این پژوهش میانگین اندازه اقتصاد غیررسمی در دوره مورد بررسی 13.5 درصد برآورد شده است.
اتمام احداث تونل انتقال آب دز به قم‌رود
حفاری تونل انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قم‌رود به عنوان بزرگ‌ترین پروژه آبرسانی خاورمیانه به اتمام رسید.
به گفته خسرو ارتقایی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای ایران، از طریق این طرح بزرگ آب 10 شهر و 100 روستا تامین می‌شود.
وی تامین آب شهرهای خوانسار، گلپایگان، خمین، محلات، نیمور، دلیجان، سلفچگان، ساوه، قم و پردیسان قم را نتیجه انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قم‌رود اعلام کرد و گفت: هدف از طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قم‌رود انتقال 181 میلیون مترمکعب آب شرب در سال به این شهرها است.
وی افزود: انتقال آب از سرشاخه‌های رودخانه دز شامل 4 سد انحرافی، 5 کیلومتر تونل در سرشاخه‌ها، 45 کیلومتر در سامانه انتقال و اجرای تونل‌های دسترسی به طول حدود 5 کیلومتر است.
ارتقایی با بیان اینکه بلندترین تونل این طرح در فاز یک واقع شده شاهد اتمام حفاری آن خواهیم بود، اظهار کرد: با اجرای کامل این طرح قادر خواهیم بود بالغ‌بر 23 مترمکعب در ثانیه آب را به شهر قم منتقل کنیم.
در شرایط فعلی میزان انتقال آب به شهر قم 2.8 مترمکعب در ثانیه است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران با تاکید بر اینکه طرح انتقال آب از سرشاخه‌های دز به قم‌رود از سال 81 کلید خورده است، گفت: تاکنون بیش از 90 درصد پیشرفت فیزیکی در این طرح مشاهده می‌شود. 700 میلیارد تومان برآورد هزینه ما در بخش انتقال آب از سرشاخه‌ها و سد کوچری است که تاکنون 560 میلیارد تومان هزینه شده است. ارتقایی افزود: با احتساب حفظ انتقال بالغ‌بر 1100 میلیارد تومان هزینه موردنیاز کل طرح جمع‌آوری، انتقال و ذخیره‌سازی آب قم است اما با وجود برخی تنگناها مصمم هستیم که در نیمه اول سال 92 این طرح را به‌طور کامل به بهره‌برداری برسانیم.
مخالفت دوباره احمدی‌نژاد با افزایش سود بانکی
محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری در یک گفتگوی تلویزیونی که پس از حدود 9 ماه از تصویب افزایش سود بانکی انجام می‌شد بار دیگر بر عدم تمایلش به افزایش سود بانکی تاکید کرد. این موضع‌گیری احمدی‌نژاد به ماجرای تصمیم شورای پول و اعتبار در سال گذشته برمی‌گردد. دی‌ماه سال 90 در زمانی که وی در سفری خارجی به سر می‌برد، شورای پول و اعتبار با هدف کنترل نقدینگی به افزایش سود بانکی رای داد.
وی افزود: روش بانکداری فعلی مضر به حال اقتصاد کشور است. به‌نظر من این روش سیستم بانکداری ما را در حلقه‌های بی‌انتها گرفتار می‌کند.
وی تصریح کرد: سود ثابت ربا است. حالا فردا نگویند که چرا چیزی که شورای نگهبان تایید کرده را ربا می‌گویم! بانک‌ها با استفاده از این روش‌ها درآمدهای خود را سه برابر می‌کنند و به‌نظر من این اشکال دارد.
