در شرایطی که ایران در منطقه پرچالش بلایای طبیعی قرار دارد،بیمه کشاورزی می تواند فرصتی برای حمایت از کشاورزان و کشاورزی باشد
به گزارش اقتصادگران به نقل از پول نیوز، اقتصاد در بخشهای گوناگون کشاورزی، صنعت و خدمات تعریف میشود که هر کشور بسته به ظرفیتها، توانمندیها و موقعیت اجتماعی خاصی که دارد، در یک بخش به صورت گسترده فعال میشود. اما کشور ایران بدلیل ظرفیتهای ویژهای که دارد، در تمامی بخشها قابلیت فعالیت به صورت گسترده و البته تاثیرگذار را دارد. با وجود آنکه کشور ما در ناحیه گرم و خشک قرار دارد و خشکسالی آزارمان میدهد، در زمینه کشاورزی سابقه دیرینهای داریم. امروزه انواع محصولات کشاورزی در زمینه میوه، سبزی، صیفی، گیاهان دارویی و… در کشور ما تولید و عرضه میشود و بخش قابل توجهی از گردش اقتصادی کشور در بخش کشاورزی تعریف میشود، به همین دلیل باید نگاه ویژهای به کشاورزی داشته باشیم.
چالش کشاورزان با اعتبار
از آنجا که کشاورزی در کشور ما سنتی است و کشاورزی سنتی با مشکل کمبود نقدینگی رو به رو است، کشاورزان مورد استثمار دلالان قرار میگیرند. بدین معنا که کشاورزان در فصل زمستان با بیکاری رو به رو هستند و ناچار میشوند محصول خود را به دلالان پیش فروش کنند. دلالان نیز که از وضعیت کشاورزان خبر دارند، با قیمتی ناچیز محصولات کشاورزان را پیش خرید میکنند و در اصل این دلالان هستند که بدون دردسر، زندگی کشاورزان را به یغما میبرند. از سوی دیگر کشاورزان برای تهیه ماشین آلات، بذر، کود و… نیازمند اعتبار در زمان کاشت، داشت و برداشت هستند که در این زمینه نیز با چالش جدی مالی رو به رو میشوند. برای جلوگیری از این بحران، بانک تخصصی با عنوان بانک کشاورزی تعریف شد که چشم امید کشاورزان است.
بانک کشاورزی خدمتگذار کشاورزان
در این رابطه یک عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه تنها بانکی که در زمینه خدمات رسانی به مردم بدرستی عمل میکند، بانک کشاورزی است گفت: بانک کشاورزی به ۸۵ درصد کشاورزان خدمات بانکی میدهد و به جرات میتوان ادعا کرد بانک کشاورزی تاثیرگذارترین بانک در مسایل کشاورزی و دامداری است. عباس جهانگیرزاده با انتقاد از عملکرد بانکها در خصوص کشاورزان گفت: با وجود آنکه بانک کشاورزی توانسته ۸۵ درصد نیاز کشاورزان را تامین کند، هنوز سایر بانکها نتوانستند ۱۵ درصد جای خالی بانک کشاورزی را پر کنند و این مساله نشان میدهد که سایر بانکها توجهی به کشاورزان ندارند.
مدیریت ریسک با بیمه کشاورزی
معضل دیگری که انگیزه را از کشاورزان میگیرد، حوادث غیر مترقبه است. سیلی که یک باره محصولات را از زمینهای کشاورزی میبرد، خشکسالی که کشت را نابود میکند، آفتها که محصولات را از بین میبرند و بسیاری موارد دیگر انگیزه را از کشاورزان میگیرد. برای همین مهم، صندوق بیمه کشاورزی تعریف شد تا اطمینان خاطری برای کشاورزان باشد. اگرچه امروزه صندوق بیمه کشاورزی بخش قابل توجهی از خسارتهای کشاورزان را پوشش میدهد، اما همچنان از بی توجهی کشاورزان به بیمه انتقادهایی صورت میگیرد. با این وصف ۷۰ درصد از حق بیمه کشاورزان را دولت میپردازد و کشاورزان برای مقابله با حوادث احتمالی، تنها ۳۰ درصد را باید بپردازند.
جلسهای برای جهش تولید
کشاورزی به اندازهای اهمیت دارد که رسیدگی به مشکلات آن در دستور کار قرار دارد و بتازگی ۱۰۲مین جلسه جهش تولید در دیمزارها در محل صندوق بیمه کشاورزی برگزار شد. در این جلسه معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به اینکه در سال سوم طرح جهش تولید در دیمزارها قرار داریم گفت: طرح جهش تولید در دیمزارها از ۶۷۰ هزار هکتار آغاز شده و در حال حاضر از ۴ میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار عبور کرده است. علیرضا مهاجر افزود: بنا داریم با کمک ستاد اجرایی فرمان امام، بیمه کشاورزی و بانک کشاورزی در همه دیمزارهای کشور شرایط جدیدی را رقم بزنیم، در این زمینه میزان عملکرد در واحد سطح را با حفظ بهرهوری و کاهش هزینهها افزایش داده و رشد تولید در کشور را رقم بزنیم. همچنین با همکاری این بخشها میتوانیم درآمد کشاورزان دیمکار را که اصولا کم برخوردار هستند را نیز تقویت کنیم.
نگران کمبود بارش و خشکسالی
معاون امور زراعت وزارت جهاد کشاورزی با بیان این که نگرانیهایی در خصوص عدم بارندگی و میزان خرید در محصول گندم وجود داشته گفت: شاهد خشکسالی بیسابقه در ۶۰ سال اخیر در استانهای گلستان و اردبیل بودهایم که نقش توجه به دیمزارها را بیش از پیش نشان میدهد. این ادبیات نشان میدهد که نگرانی از خشکسالی و کمبود بارش تا چه اندازه جدی است و کشاورزان باید توجه جدی به این معضل داشته باشند، مهمتر اینکه کشاورزان باید بیمه کشاورزی را جدی بگیرند و ریسک آینده را در حالی مدیریت کنند که دولت سهم ۷۰ درصدی در این بخش ایفا میکند.
فرهنگسازی بیمه
با وجود آنکه دولت سهم قابل توجهی از حق بیمه کشاورزان را بر عهده گرفته، اما همچنان بسیاری از کشاورزان از بیمه محصولات خودداری میکنند. اینکه بیمه کشاورزی تا چه اندازه در جلوگیری از بحران زندگی کشاورزان نقش آفرین است، واقعیتی انکار ناپذیر است، اما سوال اینجاست که چرا کشاورزان به سوی بیمه حرکت نمیکنند. در این رابطه علیرضا آلامین، قائم مقام صندوق بیمه کشاورزی گفت: مقام معظم رهبری برای واگذاری امور به مردم تاکید داشتند که ما در این مقوله تفاهمنامهای بین اتحادیه و تشکلهای دامی با صندوق بیمه کشاورزی در راستای گسترش فرهنگ بیمه و توسعه بیمه اجباری (فراگیر) دام منعقد کردیم. البته این کافی نیست و باید به صورت گسترده در زمینه بیمه فرهنگسازی شود.